Wat is crowdfunding?

Crowdfunding [vrijelijk ontleend aan Wikipedia] is een (nu nog) alternatieve wijze om een project te financieren. Om een project te financieren gaan ondernemers in de meeste gevallen naar de bank om een kredietaanvraag te doen en zo (start)kapitaal te verkrijgen. Crowdfunding verloopt echter zonder financiële intermediairs, maar zorgt voor direct contact tussen investeerders en ondernemers.

Crowdfunding gaat in principe als volgt: Een band/ artiest wil een project starten, maar heeft onvoldoende (start)kapitaal. Om dit kapitaal te verwerven biedt hij of zij het project aan op een platform op Internet en vermeldt het benodigde bedrag erbij. Op deze manier kan iedereen via deze website investeren in het project. Het idee erachter is dat veel particulieren een klein bedrag investeren en dat deze kleine investeringen bij elkaar het project volledig financieren. Dit in tegenstelling tot bankkredieten en grootinvesteerders, waarbij er sprake is van slechts één of enkele investeerders die een groot bedrag inbrengen. Deze kleine investeerders noemt men the crowd het Engelse woord voor de mensenmassa.

Op sommige crowdfunding websites gaat het geïnvesteerde geld niet direct naar het project, de ondernemer ontvangt het geld pas als (ten minste) 100% van het bedrag binnen is. Indien deze 100% niet wordt behaald krijgen de investeerders hun geld terug of worden toegezegde investeringen niet geïncasseerd.

Crowdsourcing

Crowdfunding is gebaseerd op de marketingterm crowdsourcing. Crowdsourcing betekent dat de consumenten bepalen hoe een product dat nog in de ontwikkelingsfase is er uiteindelijk uit komt te zien of dat consumenten bepalen welke marketingconcepten de moeite waard zijn. Dit laatste is ook waar crowdfunding op is gebaseerd. Een crowdfundingplatform biedt verschillende projecten aan waaruit investeerders kunnen kiezen.

Ontstaan

Crowdfunding is rond 2004 ontstaan in de Verenigde Staten. In een aantal West-Europese landen is crowdfunding om en nabij 2009 begonnen.

Het succesverhaal in de Verenigde Staten bij uitstek is Kickstarter. Kickstarter heeft er aan bijgedragen dat veel artiesten zichzelf hebben kunnen ontwikkelen. In 2010 ging er al ongeveer 7 miljoen dollar om aan projecten in Kickstarter.

In de gehele Amerikaanse markt ging in 2010 meer dan 1 miljard dollar om in crowdfunding. In een periode van ongeveer vijf jaar is het totale bedrag dat in crowdfunding omgaat enorm hard gestegen en de verwachting is dat dit bedrag explosief zal blijven stijgen in de komende jaren.

Crowdfunding is in de Verenigde Staten erg populair geworden. Zo heeft ook Barack Obama zijn verkiezingscampagne kunnen financieren middels crowdfunding.

Ontwikkeling

Zoals hierboven staat vermeld, is crowdfunding in de Verenigde Staten snel opgekomen. Het duurde tot 2009 tot crowdfundingplatformen buiten de Verenigde Staten ontstonden. Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Ierland waren de eerste landen in Europa die crowdfunding overnamen. Medio 2011 was crowdfunding in die landen ook een opkomend concept. In Nederland begonnen halverwege 2010 de eerste crowdfundingplatformen te ontstaan. In 2011 is crowdfunding in Nederland nog steeds marginaal klein en relatief onbekend, maar de bedragen die in Nederland in crowdfunding omgaan nemen procentueel gezien snel toe in 2011. De toekomstverwachting is dat crowdfunding ook in Europa snel op zal komen. De verscherpte liquiditeitseisen voor banken in het Basel III-akkoord zullen de groei van crowdfunding alleen maar versterken (zie ook het volgende stuk voor meer informatie over deze liquiditeitseisen). Pas vanaf 2011 werden in Nederland crowdfunding-initiatieven succesvoller en kwamen er meer initiatieven tot stand.

Crowdfunding in Europa

In Europa richt crowdfunding zich veel sterker op startende ondernemers met een innovatief idee die geen of onvoldoende startkapitaal hebben. Investeringen in deze innovaties zijn per definitie risicovol, maar deze innovaties zijn nodig om de economie verder te laten groeien. Voor de kredietcrisis in 2007 konden deze ondernemers veelal toch een bancaire lening krijgen om hun project te financieren. Na de kredietcrisis zijn de liquiditeitseisen voor banken aangescherpt in het Basel III-akkoord. Dit betekent onder meer dat banken meer eigen vermogen moeten aanhouden en dat ze meer onderpand moeten eisen bij het verstrekken van kredieten die meer risico met zich meebrengen. Echter hebben deze startende ondernemers vaak een gebrek aan onderpand, waardoor ze minder vaak een lening zullen krijgen. Het doel van crowdfunding is dus dat deze starters buiten de bancaire sector om toch aan startkapitaal kunnen komen. Financieel onderzoek heeft bevestigd dat crowdfunding op korte termijn een goede rol kan spelen om de economie te stimuleren.